Om mooie bliksemfoto's te maken heb je niet alleen kennis van zaken nodig maar ook flink wat geluk.

Beginnen met weerfotografie

Mij wordt geregeld de vraag gesteld, hoe je het beste kunt beginnen met weerfotografie. Omdat ik min of meer bij toeval in deze hobby groeide is dat niet gemakkelijk om te beantwoorden. Maar ik hoop dat het volgende je wat op weg zal helpen.

Ten eerste is fotografie niet echt een hobby, maar een zogenaamde "life style". Het is een beetje alsof je een muziekinstrument leert bespelen: je kunt geen muziek maken als je niet weet hoe je het instrument moet bedienen, dus je moet het instrument leren bespelen. Maar je kunt dat niet leren als je niet gemotiveerd bent. Voor weerfotografie moet je dus beginnen met motivatie te krijgen in het fotograferen en het verbeteren van je fotografietechnieken.

De motivatie om te fotograferen ontstaat meestal uit je interesses. Wat mij betreft, koos ik er niet echt voor om het weer te gaan fotograferen. Ik lette veel op weersverschijnselen en wilde vastleggen wat ik zag. Jouw motivatie kan ontstaan door het kijken naar andermans foto's. Dit is prima, maar de kans bestaat dat je te snel overenthousiast raakt. Je hebt dan te hoge verwachtingen van je eerste foto's, of investeert in dure fotoapparatuur, voordat je echt in de hobby groeit. Je moet daarom dus beginnen met bescheiden middelen, en niet ontmoedigd zijn als de resultaten in het begin tegenvallen. Er valt een boel te leren.

Regenbogen lenen zich uitstekend om je hobby mee te beginnen. Ze zijn gemakkelijk te fotograferen, goed te voorspellen en fraai om te zien.

Fotografiebenodigdheden

Je hoeft geen professionele camera's en lenzen te gebruiken om mooie weerfoto's te maken. Foto's van wolken en bijvoorbeeld de zonsondergang kunnen met vrijwel elke gewone camera gemaakt worden. Het is aan te raden om met een redelijk goedkope camera te beginnen - eventueel een tweedehands camera of een digitale compactcamera. Ik kan je zelfs aanraden te beginnen met een digitale camera, want daarmee voorkom je problemen bij het ontwikkelen en afdrukken van de foto's. Er kan bij het ontwikkelproces en het afdrukken een boel misgaan, en dat kan je op het verkeerde been zetten (het lijkt dan alsof je de foto's verkeerd genomen hebt, terwijl het fotolab de foto's niet optimaal afdrukte).

Ik raad je wel aan meteen een statief te kopen, als je camera een statiefbevestiging heeft. Meestal is dit een schroefgat onderop de camera. Een eenvoudig klein statief is al veel beter dan geen statief gebruiken. Je foto's zullen een stuk scherper worden, zeker de opnamen bij weinig licht.

Als je besluit film te gaan fotograferen, raad ik je diafilm aan, geen negatieffilm. Diafilm is minder vergevend bij verkeerd belichten, maar negatieffilm is lastiger in te scannen of af te drukken. Op diafilms kun je meteen zien of je opnamen goed belicht zijn.

Wat ook aan te raden is, is om een wolkenatlas te beginnen samen te stellen. Het kan enige jaren duren voordat je de meeste van de mogelijke wolkensoorten hebt gezien en gefotografeerd, dus dit is een niet zo snel uitputtende manier om je hobby te beginnen.

Je motivatie

Een goede manier om motivatie te krijgen is het lezen van boeken of het bezoeken van websites, bij voorkeur met veel weerfoto's. Je moet beslist veel leren over het weer zodat je weet welke verschijnselen zeldzaam of algemeen zijn, en hoe ze ontstaan. Als je dit weet kun je namelijk beter bepaalde weersituaties van te voren inschatten, en je bent dan ook onder de indruk als je een erg zeldzaam verschijnsel ziet.

Laat je foto's aan anderen zien. Ik raad je aan een portfolio met je foto's te maken, dat een soort fotoalbum is waar je beste foto's in staan. Als je dit portfolio bij je hebt als je op visite gaat of naar een feest, heb je wat te laten zien als anderen naar je hobby vragen. Als je je foto's aan een breed publiek wilt laten zien kun je een website bouwen. Dit is vrij gemakkelijk en helpt je motivatie.

Het technische aspect

Je moet vaardigheid ontwikkelen in het fotograferen, die je alleen kunt leren door ervaring op te doen. Dit kun je niet forceren - je kunt dus niet meer verwachten van jezelf dan je kunt presteren! Niemand kan fotografie in een dag, week of maand leren. Dat dit lang duurt is niet erg. Het belangrijkste is namelijk dat je gemotiveerd blijft. Als je geen motivatie hebt, heb je geen interesse in de hobby, en leer je niets nieuws. Als een bepaalde foto verkeerd uitvalt, of in het algemeen als je iets tegenkomt wat je niet begrijpt, moet je de oorzaak ervan onderzoeken en hiervan leren, zodat je het probleem later niet nogmaals tegenkomt. Dit moet je als een positieve ervaring beschouwen, en dus niet ontmoedigd zijn door teleurstellingen.

Sneeuw en ijs zijn ook erg mooi om te fotograferen. Hoewel niet gemakkelijk om juist te belichten zijn sneeuwlandschappen wel een goede manier om de lichtmeettechniek beter onder de knie te krijgen en je krijgt vaak mooie resultaten.

Het is een groot voordeel als je een bèta-achtergrond hebt. Met kennis van wiskunde en natuurkunde kom je namelijk een heel eind bij het leren hoe lenzen, filters, film en dergelijke werken. Met name het kennen van de eigenschappen van licht zullen je enorm helpen, want dit is een van de belangrijkste eigenschappen van fotografie. Zonder het hebben gevolgd van exacte vakken zul je dit ook leren, maar het kan langer duren voordat je de juiste keuzes leert maken bij het kiezen van diafragma's, lenzen en film voor een bepaald weersverschijnsel.

Het artistieke aspect

Als je je foto's er interessant uit wilt laten zien zul je behalve kennis van fotografietechnieken ook oog voor compositie moeten krijgen. Zonder goede compositie kunnen zelfs de mooiste weersverschijnselen er lelijk uitzien op de foto. Een manier om gevoel voor compositie te krijgen is door foto's van anderen kritisch te bekijken. Vraag jezelf hierbij af wat je wel en niet mooi vindt op de foto... is de horizon te vlak? Is de horizon te hoog op de foto? Is het onderwerp op de foto teveel gecentreerd? Past de voorgrond bij het verschijnsel? Hoe zou je de foto kunnen verbeteren als je deze zelf maakte?

Je kunt niet altijd je foto's artistiek maken, met mooie compositie. Sommige foto's zijn meer voor documentatie dan voor kunst. Een haloverschijnsel in de lucht kan bijvoorbeeld erg lastig zijn om goed op de foto te krijgen, want de bogen in de lucht zijn vaak uitgestrekt, de zon is vaak in beeld, en het verschijnsel kan zeer kort duren, zodat je geen tijd hebt om compositie te maken. Je moet echter altijd proberen je foto's goede compositie te geven.

In het kort...

Om echt succesvol te zijn met weerfotografie, en elk soort fotografie in het algemeen, moet je nooit stoppen met nieuwe dingen leren, en altijd met nieuwe technieken experimenteren. Je moet niet teveel onder de indruk zijn met de kwaliteit van je foto's, maar altijd tevreden. Met andere woorden: wees niet al te trots op je foto's, maar wees ook kritisch op je eigen werk, en raak nooit ontmoedigd. Deze houding houdt je motivatie op peil en verbetert de kwaliteit van je foto's voortdurend.

Veel succes!